Vatnajökulsþjóðgarður heyrir undir Náttúruverndarstofnun. Þjóðgarðurinn skiptist í fjögur rekstrarsvæði og er suðursvæði hans á Suðausturlandi, að stærstum hluta innan Sveitarfélagsins Hornafjarðar. Þjóðgarðsmörkin fylgja jökuljaðrinum víðast hvar en á nokkrum stöðum ná mörkin niður á láglendið. Með friðlýsingu Breiðamerkursands í júlí 2017 nær Vatnajökulsþjóðgarður í fyrsta sinn frá jökli og í sjó fram, fram að því hafði stærsta láglendissvæðið verið í Skaftafelli. Tvær gestastofur eru á suðursvæði þjóðgarðsins, í Skaftafelli og á Höfn. Í Skaftafelli er einnig rekið tjaldsvæði og veitingasala. Merktar gönguleiðir eru í Skaftafelli, Hjallanesi, Heinabergi og Hoffelli. Yfir sumarið sjá landverðir um fræðsluferðir í Skaftafelli og á Breiðamerkursandi.

Starfsemi Vatnajökulsþjóðgarðs er fjölbreytt. Í stuttu máli má segja að starfsemin felist í þjónustu við náttúru þjóðgarðsins, gesti og nærsamfélag. Starfsmenn sinna m.a. rekstri svæðis, fræðslu, samstarfsverkefnum og uppbyggingu innviða.